Consortage des Jeurs

 

Les Jeurs/Trient 40

Reconnaissance de Pierre Depont des Jeurs envers les nobles Werraz et Kalbermatter.

1663, 29 mai. — Martigny-ville, in villa Martigniaci

L´acte est reçu par Jean Schiner (Joannis Schiner), notaire public et commissaire au renouvellement des reconnaissances pour les nobles Werraz et Kalbermatter.

B. Copie levée par le notaire auteur de l´acte sur cahier de papier. Analyses XVIIe-XVIIIe s. Cote ancienne A. C. Sion « C. 19 ». Les Jeurs/Trient 40.

Copia. Recognitio et responderia Petri, filii quondam Jaquemodi Deponte Joriarum, avantarii, et suorum subnominatorum consortum.

In Dei nomine, amen. Anno Christo nato habente millesimo sexcentesimo sexagesimo tertio et die vigesima nona maii, manifestum fiat omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris quod, ad instantiam et validam requisitionem mis Joannis Schiner, notarii et ad renovandas has recognitiones ut supra deputati comissarii, instantis, recipientis et stipulantis publicum hocce confessionis instrumentum, nomine et ad opus saepe fatorum nobilium Werraz et Kalbermatter et suorum haeredum quorumcumque, coramque me eodem notario et testibus subnominatis fuit personaliter constitutus Petrus filius quondam Claudii Chappot, agens hac in parte excusatorio nomine Petri filii quondam Jaquemodi Deponte Joriarum, gratis et sponte pro dicto Petro et eius haeredibus feudique consortibus, confessus est publiceque recognovit ipsum esse, velle esse et esse debere eumdemque constituit avantarium ac responsorem redditus subscripti erga praefatos nobiles et suos usque ad primam imposterum amplius faciendam renovationem duntaxat, eundemque Petrum Deponte avantarium, suo et subnominatorum suorum consortum nominibus, debere et legitime solvere velle et teneri in pace absque ullo litis motione praefatis nobilibus Werraz [2] et Kalbermatter et suis praedictis, videlicet duos cartos cum uno forto redditus annualis et perpetui annis singulis in quolibet festo omnium sanctorum solvendos super bonis subnominatis ultimo recognitis nobilibus quondam Joanni Gabrieli Werraz et Kalbermatter Laurentio Kalbermatter et Margaritae de Ravoria in manibus dicti Joannis Medici notarii de anno millesimo quingentesimo octuagesimo nono et die vigesima octava augusti per Joannem Deponte ultimum responsorem, et prius nobili quondam Jullianae Patrici in manibus suorum tunc etiam comissariorum ut supra saepius nominatorum per alium quondam Joannem Deponte antiquum avantarium, videlicet super una petia prati continentiae circa sex falcatas cum aedificiis intro sitis existente in Joriis, loco dicto es Reveres des Heureux, aliter in plano de la Meinaz territorii Martigniaci, juxta pratum Michaelis filii quondam Jaquemodi Deponte confitentis quod fuit Joanni Deponte pristino responsori superius et de occidente et partim a vento, pratum Bartholomaeae Deponte uxoris relictae Claudii Chappot quod fuit Joanni Boson etia a vento, bona communia ab aliis partibus. Quam petiam superius proxime confinatam et recognitam tenent et possident dicta Bartholomaea Deponte relicta quondam Claudii Chappot, pro qua Petrus Chappot eius nepos praesens et recognoscens ; dictus Petrus Deponte, [3] avantarius, eius frater, pro quo etiam dictus Petrus Chappot praesens recognoscit seque fortem gerit ; Jaquema filia quondam Jaquemodi Vullio, relicta Jaquemodi Cretton, pro qua Michael Cretton eius filius praesens confitens ; Franciscus filius quondam Francisci Lonsat, pro quo Michael Deponte eius filius ? affinis ? (illisible) praesens et confitens ; et Claudia filia quondam Joannis Favre, nunc uxor Joannis Abbet, praesente eodem eius viro et aliquibus diebus post ratificante et recognoscente. Promittentes dictus recognoscens, avantario et excusatorio nomine praemisso, et dicti feudi consortes quilibet eorumdem quantum sua interest pro se suisque, praedictis juramentis suis super sanctis Dei scripturis corporaliter praestitis et sub expressa obligatione dictae petiae feudalis supra confinatae et recognitae omniumque suorum aliorum bonorum presentium et futurorum quorumcumque, huiusmodi recognitionem omniaque praemissa habere rata etc. Renuntiantes etc. Protestantesque dictus recognoscens nomine quo supra et dicti feudi consortes prout caeteri recognoscentes superius renuntiaverunt et protestati sunt. Actum in aedibus praefatorum nobilium Werraz in villa Martigniaci, praesentibus Joanne Vullio et Joanne Cretton, testibus rogatis. Joannes Schiner, notarius publicus presens, copia extracta est e suo proprio originali ex sua autem substantia nihil addito neque remoto sed fideliter levata et descripta, in quorum fidem hic me propria subsignare volui.

(signature : Joannes Ricollier ?)

Traduction :

Copie. Reconnaissance et responsabilité (responderia) de Pierre, fils de feu Jaquemod Depont des Jeurs, avantier, et de ses consorts ci-dessous nommés.

Au nom de Dieu, amen. L´an du Christ mille six cent soixante trois, le vingt-neuvième jour de mai, qu´il soit manifeste à tous les fidèles du Christ tant présents que futurs que, à l´instance et juste requête de moi, Jean Schiner (Joannis Schiner), notaire et commissaire député comme ci-dessous pour renouveler ces reconnaissances, demandant, recevant et stipulant cet acte d´aveu, au nom et pour les souvent nommés nobles Werraz (Werraz) et Kalbermatter (Kalbermatter) et leurs héritiers quels qu´ils soient, et devant moi, même notaire, et les témoins ci-dessous nommés, fut constitué en sa personne Pierre (Petrus) fils de feu Claude Chapot (Claudii Chappot), agissant en cette affaire par excuse (excusatorio) au nom de Pierre (Petri) fils de feu Jaquemod Depont (Jaquemodi Deponte) des Jeurs (Joriarum), gratuitement et spontanément, pour le dit Pierre et ses héritiers et ses consorts de fief ; il a avoué et reconnu publiquement que ce dernier même était, voulait être et devait être, et l´a constitué avantier et répondant de la rente ci-dessous écrite envers les susdits nobles et les leurs jusqu´au premier renouvellement plus amplement à faire seulement, et Pierre Depont avantier, en son nom et en celui de ses consorts ci-après nommés, devoir et légitimement être tenu et vouloir payer en paix et sans aucun mouvement de protestation aux susdits nobles Werraz et Kalbermatter et aux leurs susdits, à savoir deux quarts (cartos) avec un fort (forto) de rente annuelle et perpétuelle, à payer chaque année à la fête de la Toussaint sur les biens ci-après nommés dernièrement reconnus aux nobles défunt Jean Gabriel Werraz (Joanni Gabrieli Werraz) et Laurent Kalbermatter (Kalbermatter Laurentio Kalbermatter) et Marguerite de Ravoire (Margaritae de Ravoria) entre les mains du dit Jean Médecin (Joannis Medici), notaire, en l´an mille cinq cent quatre-vingt neuf le vingt-huitième jour d´août par Jean Depont (Joannem Deponte), dernier répondant, et avant à noble défunte Juliana Patrice (Jullianae Patrici) entre les mains de ses commissaires d´alors comme ci-dessus très souvent nommés par un autre défunt Jean Depont (Joannem Deponte), ancien avantier ; à savoir sur une pièce de pré contenant environ six fauchées avec les bâtiments sis dessus, sise aux Jeurs au lieu dit les Raveyres des Heyrauds (es Reveres des Heureux), autrement sur le plan de la Ména (la Meinaz) du territoire de Martigny, à côté du pré de Michel (Michaelis) fils de feu Jaquemod Depont (Jaquemodi Deponte), avouant, qui appartint à Jean Depont (Joanni Deponte) l´ancien répondant, en haut et à l´ouest et en parti sous le vent (a vento), à côté du pré de Bartholomea Depont (Bartholomaeae Deponte), épouse veuve de Claude Chappot (Claudii Chappot), qui appartint à Jean Boson (Joanni Boson) aussi sous le vent, et à côté des biens communaux sur les autres côtés ; laquelle pièce ci-dessus immédiatement délimitée et reconnue tiennent et possèdent la dite Bartholomea Depont veuve du défunt Claude Chappot, pour laquelle Pierre Chappot (Petrus Chappot) son petit-fils présent et reconnaissant, le dit Pierre Depont, avantier, son frère, pour qui le même dit Pierre Chappot présent reconnaît et se porte garant, Jaquette (Jaquema) fille du défunt Jaquemod Vullioz (Jaquemodi Vullio), veuve de Jaquemod Cretton (Jaquemodi Cretton), pour laquelle Michel Cretton (Michael Cretton) son fils, présent et avouant, François (Franciscus) fils du défunt François Lonsat (Francisci Lonsat), pour qui Michel Depont (Michael Deponte) son cousin (affinis ?), présent et avouant, et Claudie (Claudia) fille du défunt Jean Favre (Joannis Favre), à présent épouse de Jean Abbet (Joannis Abbet), son même mari étant présent ratifiant et reconnaissant quelques jours après.

Promettant le dit reconnaissant pour l´avantier et pour l´excuser (excusatorio) en son nom déjà cité, et les dits consorts de fief, chacun d´eux autant que cela les concerne, pour eux et pour les leurs susdits, par leurs serments corporellement prêtés sur les saintes écritures de Dieu, et sous l´obligation expresse de la dite pièce tenue en fief (feudalis) plus haut délimitée et reconnue, et de tous leurs autres biens présents et futurs quels qu´ils soient, de considérer cette reconnaissance et toutes les promesses comme justes etc. Renonçant etc. Et protestant le dit reconnaissant au nom ci-dessus et les dits consorts de fief, selon que tous les autres reconnaissants plus haut ont renoncé et protesté.

Fait dans la demeure des susdits nobles Werraz à Martigny-ville (in villa Martigniaci), en présence de Jean Vullioz (Joanne Vullio) et de Jean Cretton (Joanne Cretton), témoins requis. Jean Schiner, notaire public, présent ; la copie a été extraite de son propre original, sans que rien ne fût ajouté ni modifié de sa substance même, mais elle a été fidèlement levée et décrite, en témoignage de quoi j´ai voulu soussigner ici de ma propre main.