1622, 12 juin. — Martigny-bourg, in burgo Martigniaci

L´acte est reçu par le notaire et commissaire Nicolas Vanier (Nicolaus Vanerius), dans la demeure du maître tailleur François Aubert (Francisci Aubert) bourgeois de Martigny, en présence de Claude Piamont (Claudio Pyamont) et de Claude Joyat (Claudio Joyat), tous deux bourgeois de Martigny, et d´Antoine Ansel (Anthonio Ansel), sautier de Martigny.

B. Copie XVIII^e siècle sur cahier de papier. Analyse du XVIII^e siècle, et analyse moderne au dos de l´acte. Cote ancienne A. C. Sion « C. 12 ». Les Jeurs/Trient 33 (33-2), p. 4-8.

Copia

Recognitio honnesti Michaelis filii quondam Joannis Vullioz de Joriis parrochiae Martigniaci responsoris et ejus consortum

In nomine domini nostri Jesu Christi, amen. Anno a nativitate ejusdem Domini sumpto currente millesimo sexcentesimo vigesimo secundo et die duodecima mensis junii, per hoc praesens publicum instrumentum praesentis recognitionis sive confessionis, cunctis tam praesentibus quam futuris evidenter appareat manifestumque fiat quod ad instantiam postulationem et validam requisitionem mei Nicolai Vanery Vyonae mandamenti Monthesli notarii publici commissarii receptoris et renovatoris extentarum sive recognitionum mensae episcopalis Sedunensis in hac parte per reverendissimum [p. 5] in Christo patrem et dominum dominum nostrum Hilteprandum Jodocum episcopum Sedunensem praefectum et comitem patriae Vallesii Sacrique Romani imperii principem specialiter et expresse deputati et constituti de praedicta mea commissione constitutione constante sigillo camerae ejusdem praelibati reverendissimi domini Sedunensis episcopi rite sigillata recepta vero pariterque subsignata manu litterali et prudentis viri Joannis Collombini notarii secretariique praelibati reverendissimi domini Sedunensis episcopi sub anno Domini millesimo sexcentesimo vigesimo primo et die ultima mensis septembris, instantis stipulantis et recipientis hanc praesentem publicam recognitionem sive confessionem vice nomine favore et ad opus praelibati reverendissimi domini Sedunensis episcopi et suorum in dicta sua mensa episcopali Sedunensi successorum quoruncunque et omnium universorum et singulorum aliorum quorum interest intererit aut etiam interesse poterit quomodolibet infuturum, coramque me jam dicto notario publico et commissario subsignato et testibus inferius nominatis,

fuit personaliter constitutus honnestus Michael filius quondam Joannis Vullioz de Joriis parrochiae Martigniaci, qui nullis vi dolo metu fraude nec errore ad haec inductus sed sciens gratis et sponte, ut asserit, motus pro se et suis haeredibus et successoribus universis, confitetur publice per praesentes et in verbo veritatis palam et manifeste, recognoscit ac si esset in judicio et coram suo judice ordinario et competente foret personaliter evocatus et appellatus, se esse velle esse et debere esse seque constituit responsorem et advantarium praesentis feudi et tributorum inferius pro dicto feudo debitorum usque ad novas fiendas recognitiones tantum seque et ejus feudi consortes tenere velle tenere et debere tenere a praelibato reverendissimo domino Sedunensi episcopo et suis in dicta mensa episcopali Sedunensi successoribus in feudum planum de bonis ultimo recognitis in manibus spectabilis et egregiorum virorum Egidii Jossen alias Banemater civis Sedunensis et Panthaleonis Mussy Augustensis imolae Sedunensis notariorum publicorum et harum extentarum commissariorum per Jacquemodum filium Antonii Allemani de Joriis et prius in manibus egregii viri Francisci Debetherinis (sic) notarii et harum extentarum commissarii per Claudium Vullioz de Joriis parrochiae Martigniaci,

videlicet unum excertum terrae prati et nemoris continens quadraginta falcatas cum grangiis intro sitis sitam in territorio des Joriis loco dicto Verghy rardz subtus pascua alpis de Catognyz [p. 6] juxta terram hominum des Jours confitentium inferius, et pascua communia ex aliis partibus : quas res praeconfinatas tenet et possidet communitas des Jours.

Et inde pro dictis rebus feudalibus superius confinatis et recognitis dictus responsor tam suo quam suorum feudi consortum nominibus debere confitetur praelibato reverendissimo domino Sedunensi episcopo et suis in dicta sua mensa episcopali Sedunensi successoribus sive ejusdem exactoribus aut recuperatoribus ad haec legitime deputatis et constitutis, videlicet duodecim denarios maurisienses reddittus annualis termino festi omnium sanctorum perpetue persolvendos.

Promittens insuper dictus responsor tam suo quam suorum feudi consortum nominibus per juramentum suum super sanctis scripturis in mei notarii publici et commissarii subsignati manibus corporaliter praestitum et sub expressa obligatione et hypothecatione rerum et bonorum feudalium superius confinatorum et recognitorum hujusmodi recognitionem sive confessionem et omnia universa et singula in praesenti recognitione contenta narrata et descripta rata grata firma et valida habere perpetue et tenere attendere complere et ea omnia pro ut superius describuntur inviolabiliter ac cum effectu observare nunquam vero in contrarium facere dicere ire venire vel opponere per se nec per alium in judicio nec extra aliqua ratione vel causa de jure neque de facto verbo vel opere vel etiam consensu aut aliqualiter quomodolibet in posterum. Quinimo praenominatus responsor servitium praedictum praelibato reverendissimo domino Sedunensi episcopo et suis in dicta sua mensa episcopali Sedunensi successoribus sive ejusdem exactoribus aut recuperatoribus ad haec legetime deputatis et constitutis anno quolibet termino superius declarato et mentionato ; dicti vero feudi consortes in manibus ejusdem responsoris ratam et partem ejus redditti praedicti anno quolibet solvere et realiter expedire in pace et sine lite, necnon dictum feudum superius confinatum et recognitum iterum et de novo recognoscere specificare confiteri declarare et confirmare ad opus et in favorem praelibati reverendissimi domini Sedunensis episcopi et suorum in dicta sua mensa episcopali Sedunensi successorum toties quoties necessarium fuerit.

Renuntians siquidem in hoc facto praenominatus responsor tam [p. 7] suo quam suorum feudi consortium nominibus ex eorum certa scientia et spontanea voluntate et sub vi juramenti sui jam superius praedicti omnibus et singulis exceptionibus doli mali vis metus erroris et in factum actionis et conditioni sive etiam causa ob quam causam vel ex injusta causa exceptionique dictarum recognitionum promissionis obligationis et renuntiationis omnium universorum et singulorum praemissorum non sic non recte nec legitime factorum gestorum seu aliter scriptorum quam actorum et econtra juridicenti confessionem sive recognitionem extra judicium et non coram suo judice ordinario et competente factam minime valiturum cum omnibus et singulis aliis juribus canonicis et civilibus scriptis et non scriptis, quuibus mediantibus contra praemissa aut ipsorum aliqua facere dicere ire vel venire possent aut in aliquo se juvare vel tueri et maxime juridicenti generalem renuntiationem non valere nisi speciali praecedente.

Prottestans denique dictus responsor tam suo quam suorum feudi consortum in principio medio et in fine praesentis recognitionis ad sui et suorum praedictorum jurium conservationem vel quitionem quod si plus vel minus in praesenti publico confessionis instrumento recognoverint sive confessi fuerint aut aliquid in eadem erraverint recognoscendo vel confitendo plus vel minus quam debuerint, quod ille error ipsis confitentibus neque suis praedictis praejudicare neque praejudicio esse possit nec valeat quum dictum errorem refficere corrigere reparare et emendare possint et valeant addendo addenda et detrahendo detrahenda, tenore praecedentium extentarum sive recognitionum semper servato et sola facti veritate prorsus inspecta et servata.

De quibus praemissis omnibus et singulis superius confinatis et recognitis dictus responsor tam suo quam suorum feudi consortum nominibus petiit sibi fieri et expediri per me notarium publicum et commissarium subsignatum unum tale publicum instrumentum praesentis recognitionis ad opus sui et suorum praedictorum quale fiet ad opus et in favorem praelibati reverendissimi domini Sedunensis episcopi et suorum in dicta sua mensa episcopali Sedunensi successorum substantia facti in nullo mutata.

Actum in burgo Martigniaci in aedibus magistri Francisci Aubert sartoris et burgensis dicti loci, praesentibus discretis Claudio Pyamont, Claudio Joyat, ambobus dicti burgi burgensibus, et discreto [p. 8] Antonio Ansel salthero Martigniaci, testibus sumptis ad praemissa vocatis.

Idem commissarius Nicolaus Vanerius notarius.